Βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Θεσσαλονίκης και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος σε έκταση δήμος του Πολεοδομικού Συγκροτήματος. Ονομαζόταν παλαιότερα Καράισιν και κατοικούταν μέχρι το 1913 από οικογένειες Βλάχων. Το 1914 ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή 33 οικογένειες Τσαλκαλήδων προσφύγων. Τρία χρόνια αργότερα, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης, το τότε Υπουργείο Πρόνοιας έχτισε στο Καράισιν καταυλισμό με ειδικούς θαλάμους ανά δύο οικίσκους, για να στεγάσει τους πυροπαθείς Εβραίους. Επειδή, όμως, οι Εβραίοι ήταν κυρίως έμποροι, δεν τους βόλευε η περιοχή και γρήγορα την εγκατέλειψαν, για να εγκατασταθούν πλησιέστερα στο κέντρο της πόλης. Το 1919 ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, οι περισσότεροι από τους οποίους, όμως, έφυγαν γρήγορα για άλλα μέρη. Από το 1920 έως το 1922 εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από το Καρς. Το 1929 το Καράισιν μετονομάστηκε σε Πολίχνη (μικρή πόλη) και με προεδρικό διάταγμα αποσπάστηκε από το Δήμο Θεσσαλονίκης και συνδέθηκε με την κοινότητα Κουκλουτζά (Χαρμάνκιοϊ). Ωστόσο, το διάταγμα αυτό ποτέ δεν εφαρμόστηκε και ο οικισμός εξακολούθησε να ανήκει στο Δήμο Θεσσαλονίκης μέχρι το 1931, οπότε συνδέθηκε με την κοινότητα Σταυρούπουλης (Λεμπέτ). Το 1940 έγινε χωριστή κοινότητα και γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη μετά το 1947, όταν άρχισαν να συρρέουν σ' αυτήν άνθρωποι -κυρίως Ποντοκαυκάσιοι- από τα χωριά των γειτονικών νομών. Από το 1973 η Πολίχνη αποτελεί ξεχωριστό δήμο και πλέον ο πληθυσμός της υπερβαίνει τους 50.000 κατοίκους.
Πλέον η Πολίχνη είναι μια από τις πιο ραγδαία αναπτυσσόμενες περιοχές στα βόρεια του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης. Καταλαμβάνει έκταση 7.325 στρεμμάτων, από τα οποία μόνο το 70% αποτελεί την οικοδομημένη περιοχή. Συνορεύει με τους περιοχές της Ευκαρπίας, της Νεάπολης, των Συκεών και της Σταυρούπολης. Αποτελούσε ανεξάρτητο Δήμο από το 1973 με πληθυσμό 36.136 κατοίκους (απογραφή του 2001) μέχρι το 2011, όπου ενώθηκε με τον Δήμο Παύλου Μελά. Σήμερα, η Πολίχνη αποτελείται από τις εξής συνοικίες: Μετέωρα, Κρύα Βρύση, Νερόμυλοι, Άνω Πολίχνη, Τούμπα Πολίχνης, Άγιος Ιωάννης, Άγιος Παντελεήμονας, Άγιος Ραφαήλ και Καρατάσσου.
Ο Δήμος Νεαπόλεως είναι ένας περίκλειστος περιφερειακός δήμος του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης σε μικρή απόσταση από το κέντρο της πόλης. Εκτείνεται στη βορειοδυτική πλευρά της Μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης, συνορεύει με τους Δήμους Πολίχνης, Αμπελοκήπων, Συκεών και Θεσσαλονίκης και υποδιαιρείται σε 8 τοπικά διαμερίσματα (συνοικίες): Νεάπολης, Πυροπαθών, Κάτω Αναγεννήσεως, 'Άνω Αναγεννήσεως, Κουντουριώτη, Τρωάδος, Ρήγα Φεραίου, Υδραγωγείου, Αξιού, Κολοκοτρώνη, Νέα Βάρνα & Τυρολόη.
Οι Συκιές είναι μια πόλη του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης και βρίσκεται στα βορειοανατολικά αυτής. Ο πληθυσμός τους είναι 41.726 κάτοικοι (σύμφωνα με την απογραφή του 2001). Οι Συκιές υποδιαιρούνται στις εξής συνοικίες: Ροδοχώρι, Αρμενοχώρι, Άγιος Χαράλαμπος, Άλσος, Καλλιθέα, Άγιος Βασίλειος, Άνω Επταπύργιο & Παράσχου.
Η Σταυρούπολη (41.653 κάτοικοι), είναι περιοχή του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και αποτελεί έδρα του από δήμου Παύλου Μελά. Βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά της πόλης, στην λεγόμενη «δυτική έξοδο», τον δρόμο που οδηγεί ανατολικά προς Καβάλα. Η περιοχή της Σταυρούπολης περιλαμβάνει τις εξής περιοχές:Τερψιθέα, Πρόνοια, Αμπελώνες, Άνω Ηλιούπολη, Κάτω Ηλιούπολη, Νεόκτιστα, Άνωθεν Ασύλου, Νικόπολη & Ομόνοια.
Σήμερα στα πλαίσια του προγράμματος «Καλλικράτης» η Πολίχνη μαζί με την Ευκαρπία και τη Σταυρούπολη αποτελούν τμήματα του Δήμου Παύλου Μελά (δήμος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας). Η έκταση του νέου Δήμου είναι 24,92 τ.χλμ και ο πληθυσμός του 84.397 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Έδρα του νέου δήμου ορίστηκε η Σταυρούπολη. Ο Δήμος Παύλου Μελά χαίρει ανάπτυξης καθώς διαθέτει θέατρα, αθλητικές εγκαταστάσεις, χώρους εκδηλώσεων, βιβλιοθήκες, εργαστήρια τέχνης και άλλες υποδομές. Μεταξύ των υποδομών ξεχωρίζουν τα πνευματικά κέντρα Πολίχνης καθώς και η θεατρική ομάδα Πολίχνης.